Skip to content Skip to footer

Μυρμηγκιές

Οι μυρμηγκιές (ιατρική ονομασία ακροχορδόνες) είναι επώδυνες καλοήθεις βλάβες της επιδερμίδας, υπό μορφή βλατίδων. Προκαλούνται από τον ιό των θηλωμάτων του ανθρώπου (HPV). Στη λαϊκή γλώσσα οι μυρμηγκιές αποκαλούνται  γαρδαβίτσες. Επειδή οι λοιμώξεις που προκαλούνται από τον ιό HPV είναι πολλές, στην ελληνική και τη διεθνή βιβλιογραφία διακρίνονται σε:

  • Λοιμώξεις του δέρματος των χεριών και των ποδιών, που ονομάζονται μυρμηγκιές (Αγγλικά: warts ή verrucae)
  • Λοιμώξεις των βλεννογόνων του πέους, του πρωκτού και του αιδοίου, που αποτελούν αφροδίσιο νόσημα και ονομάζονται κονδυλώματα (condylomas)

Καλό είναι να μη γίνεται σύγχυση ανάμεσα σε αυτές τις δύο δερματολογικές παθήσεις γιατί οφείλονται σε διαφορετικούς τύπους ιού HPV.

Αιτιολογία

Η μολυσματικότητα των μυρμηγκιών αναγνωρίστηκε κατά τα τέλη του περασμένου αιώνα. Ο ιός των μυρμηγκιών, γνωστός ως ιός των θηλωμάτων του ανθρώπου (Human Papilloma Virus – HPV). Σύγχρονες ερευνητικές μέθοδοι και ειδικότερα η DNA υβριδοποίηση έχουν απομονώσει μέχρι σήμερα 55 τύπους ιών HPV, που προκαλούν ευρύ φάσμα παθήσεων.

Επιδημιολογία 

Η νόσος είναι μολυσματική. Η μετάδοση της νόσου γίνεται κυρίως με άμεση επαφή ή έμμεσα με κοινόχρηστα αντικείμενα ή κατόπιν χρησιμοποίησης κοινόχρηστων χώρων, π.χ. δημόσιων λουτρών και πισίνων. Μικρές λύσεις του δέρματος ίσως είναι απαραίτητες για να ενοφθαλμισθεί ο ιός. Αυτό εξηγεί τη συχνή εντόπιση των μυρμηγκιών σε περιοχές που συνήθως υφίστανται τραυματισμούς (άκρα χείρα, άκρο πόδι, γόνατο), καθώς και το φαινόμενο Koebner (εμφάνιση δερματικών βλαβών κατά μήκος γραμμικών τραυμάτων).. Ανάλογα με την κλινική εικόνα και την εντόπιση, οι μυρμηγκιές διακρίνονται στις κοινές, στις ομαλές και στις πελματιαίες μυρμηγκιές. 

Στατιστική

Στη Μ. Βρετανία το 10-25% των ασθενών που επισκέπτονται τα δερματολογικά ιατρεία παρουσιάζουν μυρμηγκιές. Εμφανίζονται γεωγραφικά παντού στη Γη και προσβάλλουν πιο συχνά άτομα ηλικίας 12-16 ετών. Κατανέμονται ως εξής: (α) Το 70% αυτών είναι κοινές μυρμηγκιές, (β) το 24% πελματιαίες και (γ) το 3,5% είναι ομαλές μυρμηγκιές. Η συχνότητα εμφάνισής τους αυξάνεται σε ασθενείς με μειωμένη κυτταρική ανοσία, όπως π.χ. στη νόσο Hodgkin, στο AIDS κ.λπ., αλλά πολύ συχνά ευθύνεται η κακή υγιεινή των ποδιών. Περίπου το 43% των υποβληθέντων σε μεταμόσχευση νεφρού παρουσιάζουν μυρμηγκιές, ιδιαίτερα κοινές ή ομαλές, προφανώς λόγω της δράσης των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων. 

Κοινές Μυρμηκιές (Common Warts, Verruca Vulgaris)

Οφείλονται κυρίως στον ιό HPV2 και λιγότερο συχνά στον HPV 1, 4, 26-29. Είναι ανώδυνα ,καλοηθηστρόγγυλα, σκληρά εξογκώματα με ανώμαλη υπερκερατωσική επιφάνεια, ποικίλου μεγέθους. Εντοπίζονται εκλεκτικά στη ραχιαία επιφάνεια άκρων χειρών και ποδιών αλλά και στα γόνατα, τις κνήμες κ.ά. Είναι συνήθως ασυμπτωματικές, εκτός εάν εντοπίζονται στο παρωνύχιο ή την κοίτη του όνυχος, οπότε είναι επώδυνες και πιθανόν να προκαλέσουν ονυχοδυστροφία. Πολλαπλασιάζονται με αυτοενοφθαλμισμό και καθίστανται πολλαπλές σε άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα. 

Ομαλές Μυρμηκιές (Flat Warts, Verruca Plana)

Οφείλονται στους ιούς HPV3, HPV10, HPV26-29, HPV41. Είναι επίπεδες ή ελαφρά επηρμένες βλατίδες με λεία επιφάνεια, διαμέτρου συνήθως 1–5 mm, χροιάς φυσιολογικού δέρματος. Εντοπίζονται στο πρόσωπο, τη ράχη των χεριών, τις κνήμες, τα αντιβράχια και είναι λίγες ή πολυάριθμες. Το φαινόμενο Koebner είναι συχνότερο από ό,τι στις κοινές μυρμηγκιές. Οι ομαλές μυρμηγκιές αρχικού σταδίου έχουν ομαλή, επίπεδη επιφάνεια και μέγεθος μόνο λίγα χιλιοστά. Μοιάζουν με εξόγκωμα που έχει το χρώμα του δέρματος ή είναι ανοικτό καφέ. Έχουν την τάση να αναπτύσσονται σε μεγάλους αριθμούς, από 20 έως 100 κάθε φορά. Μπορεί να εμφανιστούν παντού, αλλά στα παιδιά εμφανίζονται συνήθως στο πρόσωπο. Στους ενήλικες εμφανίζονται συνήθως στο πηγούνι και στα μάγουλα στους άνδρες, ενώ στις γυναίκες εμφανίζονται στις γάμπες. Ενδέχεται να ευθύνεται για αυτό ο ερεθισμός που προκαλείται από το ξύρισμα.

Πελματιαίες Μυρμηγκιές (Plantar Warts)

Οφείλονται στον ιό HPV1 και HPV4. Εντοπίζονται στα πέλματα στα σημεία στήριξης και είναι συνήθως πολύ επώδυνες τόσο κατά τη βάδιση όσο και την απλή πίεση. Συνήθως εκδηλώνονται στην πελματιαία επιφάνεια της πτέρνας αλλά και στα πλάγιά της. Έχουν ανώμαλη υπερκερατωσική επιφάνεια διάστικτη από μαύρα στίγματα, που αντιστοιχούν σε θρομβωμένα τριχοειδή  Όταν συγκεντρωθούν πολλές μυρμηγκιές μαζί η περιοχή πρήζεται (καθίσταται οιδηματώδης) και ο ασθενής δεν ανέχεται ούτε την ψηλάφηση. Οι μυρμηγκιές των ποδιών εμφανίζονται μόνο στο πέλμα, είναι πολύ ευαίσθητες και αναγνωρίζονται από τον τρόπο με τον οποίο παρεμβάλλονται στον φυσιολογικό ιστό του δέρματος. Η επιφάνειά τους είναι ανώμαλη, εξογκωμένη, παχιά .Οι μυρμηκιές των ποδιών μπορεί να είναι καφέ ή γκρι (με σκούρο κέντρο), είναι άσχημες και συχνά πολύ οδυνηρές εάν δεν αντιμετωπιστούν. Συνήθως είναι μεγαλύτερες από τις κοινές μυρμηγκιές και πιο επίπεδες, λόγω της πίεσης που ασκείται στο πέλμα του ποδιού κατά το περπάτημα. Συχνά αναπτύσσονται κάτω από τα σημεία που πιέζονται περισσότερο, όπως οι πτέρνες ή το ακροστήριγμα του πέλματος.

Θεραπεία Των Μυρμηγκιών

Τη δεδομένη χρονική στιγμή έχουμε στη διάθεση μας πλήθος θεραπευτικών επιλογών. Υποτροπές εμφανίζονται συνήθως μετά από ατελή θεραπεία. Ένδειξη ίασης της μυρμηγκιάς αποτελεί η επανεμφάνιση των φυσιολογικών πτυχών του δέρματος στην περιοχή της μυρμηγκιάς. Στις περισσότερες περιπτώσεις απαιτείται θεραπεία τουλάχιστον 2-3 μηνών και θα πρέπει οι ασθενείς να είναι ιδιαίτερα πειθαρχημένοι. Η θεραπευτική μέθοδος που θα επιλεχθεί πρέπει να μην ενέχει κινδύνους για τον ασθενή, να μην αφήνει ουλές και να προκαλεί τον ελάχιστο δυνατό πόνο και τις λιγότερες παρενέργειες. Πρέπει να γίνεται έγκαιρη θεραπεία των μυρμηγκιών γιατί οι μεμονωμένες και πρόσφατες μυρμηγκιές θεραπεύονται ευκολότερα και μειώνεται ο κίνδυνος αυτοενοφθαλμισμού και μετάδοσης. Αρχικά γίνεται σύσταση στους ασθενείς να παίρνουν γενικά μέτρα καθαριότητας, π.χ. να χρησιμοποιούν μόνο τα δικά τους προσωπικά είδη, να αποφεύγουν το ξύρισμα, τη χρήση κοινόχρηστων πισίνων κ.λπ.

  • Τοπικά κερατολυτικά: το σαλικυλικό οξύ παραμένει το απλούστερο, αποτελεσματικότερο και ασφαλέστερο φάρμακο, όταν χρησιμοποιείται σωστά τοπικά για τη θεραπεία των μυρμηγκιών στο σπίτι. Αντενδείκνυται στην περίπτωση εντόπισης στο πρόσωπο και στην πρωκτογεννητική χώρα. Το χλωροξικό οξύ είναι επίσης κερατολυτικό αλλά προκαλεί μεγάλες πληγές δυσκόλως επουλούμενες (κρατήρες) και φλεγμονές.
  • Κρυοπηξία: Κρυοθεραπεία με υγρό άζωτο: Συνήθως απαιτούνται 2-3 συνεδρίες με μεσοδιαστήματα 3 εβδομάδων. Μπορεί να αφήσει ουλές και χρειάζεται προσοχή ιδιαίτερα σε παιδιά
  • Hλεκτροκαυτηρίαση (electrocoagulation): Eίναι καλή μέθοδος για μικρές μυρμηγκιές αλλά όχι για μεγάλες γιατί αφήνει κρατήρα που αργεί να επουλωθεί.
  • Καυτηρίαση με λέιζερ: χρήσιμη για μεγάλες μυρμηγκιές. Αποτελεί στην Πλειονότητα των περιπτώσεων τη μέθοδο εκλογές καθώς καταστρέφεται μόνο η μυρμηγκιά ενώ ταυτόχρονα μείνε ανέπαφος ο γύρω υγιής ιστός
  • Χειρουργική αφαίρεση: Είναι χρήσιμη σε μεγάλες μυρμηγκιές και ιδίως του πέλματος.
  • Άλλες μέθοδοι
Οι Μέθοδοι Θεραπείας Των Μυρμηγκιών Περιλαμβάνουν:
  • Χειρουργική Αφαίρεση: Είναι Χρήσιμη Σε Μεγάλες Μυρμηγκιές Και Ιδίως Του Πέλματος.
  • Καυτηρίαση Με Λέιζερ: Χρήσιμη Για Μεγάλες Μυρμηγκιές. Αποτελεί Στην Πλειονότητα Των Περιπτώσεων Τη Μέθοδο Εκλογές Καθώς Καταστρέφεται Μόνο Η Μυρμηγκιά Ενώ Ταυτόχρονα Μείνε Ανέπαφος Ο Γύρω Υγιής Ιστός
  • Hλεκτροκαυτηρίαση (Electrocoagulation): Eίναι Καλή Μέθοδος Για Μικρές Μυρμηγκιές Αλλά Όχι Για Μεγάλες Γιατί Αφήνει Κρατήρα Που Αργεί Να Επουλωθεί.
  • Κρυοπηξία: Κρυοθεραπεία Με Υγρό Άζωτο: Συνήθως Απαιτούνται 2-3 Συνεδρίες Με Μεσοδιαστήματα 3 Εβδομάδων. Μπορεί Να Αφήσει Ουλές Και Χρειάζεται Προσοχή Ιδιαίτερα Σε Παιδιά
  • Τοπικά Κερατολυτικά: Το Σαλικυλικό Οξύ Παραμένει Το Απλούστερο, Αποτελεσματικότερο Και Ασφαλέστερο Φάρμακο, Όταν Χρησιμοποιείται Σωστά Τοπικά Για Τη Θεραπεία Των Μυρμηγκιών Στο Σπίτι. Αντενδείκνυται Στην Περίπτωση Εντόπισης Στο Πρόσωπο Και Στην Πρωκτογεννητική Χώρα. Το Χλωροξικό Οξύ Είναι Επίσης Κερατολυτικό Αλλά Προκαλεί Μεγάλες Πληγές Δυσκόλως Επουλούμενες (Κρατήρες) Και Φλεγμονές.
  • Κυτταροτοξικά τοπικά: Ποδοφυλλίνη Gel, ή φθοριοουρακίλη (Fluoracil Cream).

Leave a comment

Μετάβαση στο περιεχόμενο